Türk Polis Teşkilatı 180 Yaşında
Temelleri 1845'te "Polis Nizamnamesi" ile atılan ve bünyesinde 349 bin 61 personeli barındıran Türk Polis Teşkilatı, suç ve suçluyla mücadelesini 180 yıldır kararlılıkla sürdürüyor.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Türk Polis Teşkilatının temelleri, 10 Nisan 1845'te İstanbul'da, "Polis" adında bir teşkilatın kurulmasıyla atıldı.
Yeni kurulan polis teşkilatının görevleri, yine aynı tarihte yayımlanan "Polis Nizamnamesi"nde yer aldı.
Tanzimat ve Islahat hareketleri çerçevesinde, Avrupa'daki örneklere göre bir polis teşkilatı kurulmasına yönelik atılacak adımlara, 1876'da Birinci Meşrutiyet'in ilanından sonra oluşan hükümet programında yer verildi. Program doğrultusunda 1879'da "Zaptiye Nezareti" kuruldu.
Emniyet Genel Müdürlüğünün bugünkü görevlerini yürüten "Zaptiye Nezareti", 1909'da kaldırılarak yerine "Dahiliye Nezareti"ne bağlı ve polis işlerinin yürütülmesiyle görevli "Emniyeti Umumiye Müdürlüğü" ve İstanbul vilayetine bağlı bir polis müdüriyeti oluşturuldu.
Emniyeti Umumiye Müdürlüğünün görevi, 9 Aralık 1913'te çıkarılan "Dahiliye Nezareti Teşkilat Nizamnamesi"nde, "Memleketin emniyet ve inzibatına taalluk eden her türlü umum ve muamelatı takip ve o babtaki muhaberat ile polis teşkilat ve mekteplerini idare etmek." olarak belirlendi.
Emniyet Teşkilatının ilk birimleri
Emniyeti Umumiye Müdürlüğü, başlangıçta "emniyet", "memurin", "levazım", "muhasebe" ve "tahribat" şubelerinden oluştu. İlerleyen tarihlerde bunlara "heyet-i istihbariye", "seyrüsefer", "ecanip" ve "takibat-ı adliye" gibi birimler eklendi.
Polis Nizamnamesi'nin, 21 Mayıs 1913'te çıkarılmasıyla, polisin örgütlenmesi, görev ve yetkileri, derece, sınıf, mesleğe giriş, yükselme ve diğer tüm özlük işleri, soruşturma, yargılama, istifa, tayin, izin, cezalandırma, levazım işleri, kıyafeti ve davranış biçimleri ile polis karakolları ve görevleri yeniden düzenlendi.
Polisin, piyade, süvari ve sivil olmak üzere 3 sınıfa ayrıldığı bu nizamnamede, Başkent Polis Teşkilatı diğer illerden ayrı düşünüldü. İllerde polis müdürlüğü kurulacağı, liva ve kazalarda birer amirin yönetiminde yeteri kadar polis bulunduracağı belirtildi.
Teşkilatlandırma çalışmaları milletvekili Durak Bey ile başladı
Kurtuluş Savaşı'nda başarılı olunmasının ardından İstanbul'u da yönetimi altına alan milli hükümet, Osmanlı Devleti'nin "Emniyeti Umumiye Müdürlüğü"nü, "İstanbul Polis Müdürlüğü" haline dönüştürdü.
Böylece Mondros Mütarekesi ve Kurtuluş Savaşı koşullarının, Anadolu'da ortaya çıkardığı ikili polis sistemi teke indirgenerek, bütünlük sağlandı.
Ankara'da milli hükümetin kurulmasının ardından ise "Emniyeti Umumiye Müdürlüğü", bir dönemde müdürlük koltuğunda da oturan Erzurum Milletvekili Mustafa Durak Bey tarafından 1920'de teşkilatlandırılmaya başlandı.
Cumhuriyet döneminde, ilk Emniyet Umum Müdürlüğünü ise 24 Ekim 1923-6 Şubat 1924 tarihlerinde İsmail Hamit Oktay yaptı.
29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edilirken zayıf bir polis teşkilatını devralan Türkiye Cumhuriyeti, aradan geçen yıllarda sağladığı imkanlarla, ulusal ve uluslararası alanda başarılı çalışmalara imza atan Türk Polis Teşkilatını oluşturmayı başardı.
Türk polisi, bugün özgürlük ve güvenlik dengesi temelinde, hukuk devleti ilkeleri ve insan hakları perspektifiyle, çağın teknolojik gelişmelerini yakından takip ederek, vatandaşların can ve mal güvenliğini sağlamak için 7 gün 24 saat çalışıyor.
Vatandaşın güvenliği 349 bin 61 emniyet mensubuna emanet
Türk Polis Teşkilatı, 2024 sonu verilerine göre, 349 bin 61 personeliyle hizmet veriyor.
Emniyet personelinin 332 bin 929'u emniyet hizmetleri, 16 bin 132 ise diğer hizmet sınıflarından oluşuyor.
Emniyet hizmetleri sınıfının yüzde 6,6'sını polis amirleri, yüzde 84,1'ini polis memurları, yüzde 9,3'ünü ise çarşı ve mahalle bekçileri oluşturuyor.
Web.tv
